تمرین هفتم: زمینه‌یابی

گاهی یک‌باور چنان در زندگی ما ریشه دوانده است که سخت است قبول کنیم که دیگران چنین فکری ندارند. درمورد بعضی از مسائل که دچار کمال‌گرایی و گاهی وسواس هستیم بهتر است از نقطه نظر دیگران به مسائل نگاه کنیم و از طریق آگاهی از طرز تفکرشان و میانگینی از باورهای اطرافیانمان به یک‌سطح معقول و نرمالی از باور مذکور برسیم. به این‌کار، زمینه‌یابی گفته می‌شود. زمینه‌یابی منحصر به همان فردی است که آن را طرح و اجرا کرده و قابل تعمیم به دیگران نیست.

برای مثال نازنین باور دارد تا زمانی که کف آشپزخانه را ۷بار تی نکشد تمیز نخواهد شد و دیگران او را زنی بی‌کفایت و نامنظم می‌نامند. حالا اگر از همسر و یا دوستان و اطرافیان خود سوال کند که چندبار باید کف آشپزخانه را تی‌کشید تا کاملا تمیز شود، احتمالاً پاسخ آن‌ها یک یا دوبار است. از این‌طریق نازنین می‌تواند باور نامعقول و غیرمنطقی خود را تا سطح منطقی و نرمالی تنظیم کند.

نحوه انجام:

گام‌به‌گام با ما پیش بیایید و آزمون زمینه‌یابی خود را طراحی کنید:

گام اول:

در زمینه کمال‌گرایی افراطی خود (که در تمرین چهارم آن را بررسی کردیم)، سوالات زمینه‌یابی‌تان را طراحی کنید. این‌سوالات غالباً با «چقدر طول می‌کشد تا …» یا «چندبار …» شروع می‌شوند.

برای مثال در زمینه نظافت منزل:

چقدر طول می‌کشد تا تخت و اتاق خواب را مرتب کنید؟ چندبار و چقدر در هفته جاروبرقی می‌کشید؟ شستن لباس‌ها و ظروف چقدر زمان شما را می‌گیرد؟ چقدر برای مرتب‌کردن خانه وقت می‌گذارید؟

یا در زمینه تحصیلی:

پاسخ هرتمرین را چندبار چک می‌کنید؟ هر درس را چندبار مطالعه می‌کنید؟ برای یک‌درس با صفحات مشخص، چقدر زمان می‌گذارید؟

بهتر است سوالاتتان شفاف و با تمام جزئیات باشد. برای مثال مدت و برهه زمانی یا مقدار و حجم کار را مشخص کنید تا پاسخ دقیق‌تری بگیرید.

گام دوم:

آزمونتان را اجرا کنید. روی افرادی که در اطراف و در دسترس شما هستند. سعی کنید این‌افراد از لحاظ شخصیت خیلی شبیه به هم نباشند تا پاسخ‌های متنوع‌تری را دریافت کنید. اگر فرد منزوی‌ای هستید و کسی نیست تا از او بخواهید به آزمونتان پاسخ دهد، می‌توانید از اینترنت کمک بگیرید.

گام سوم:

داده‌ها را جمع‌آوری و خلاصه‌نویسی کنید و سعی‌کنید تا حد امکان طبقه‌بندی شده‌باشند تا راحت‌تر بتوانید ارتباط بین آن‌ها را درک‌کرده و به نتیجه مطلوب برسید.

این‌کار چه دستاوردهایی را به دنبال خواهد داشت؟

۱-این‌آزمون به شما کمک می‌کند تا بتوانید حد نرمال و متوسط را در زمینه‌های کمال‌زدگی خود کشف و آن‌ها را اعمال کنید. فراموش نکنید که پایین‌آوردن حد تلاش شما، حد دستاوردتان را کاهش نمی‌دهد. همان‌طور که تمیزی آشپزخانه با دوبار تی‌کشیدن همان‌قدر است که ۸بار تی‌کشیدن.

۲-این‌آزمون کمک می‌کند تا تفکر سیاه و سفید و همه یا هیچتان را کمی اصلاح کنید و بدانید در اموری، صحیح یا غلط وجود ندارد بلکه یک‌طیف است که باید میانه آن را پیدا کنید.

۳-علاوه بر همه این‌ها، این‌آزمون، اساس لازم برای تمرین بعدی را فراهم می‌کند.